Ακονίζουν νύχια και μασέλες

Το μεγάλο πακέτο των αποκρατι­κοποιήσεων των 50 δισ. λογικό είναι να προσελκύει το ενδιαφέ­ρον των ξένων επενδυτικών οίκων. Και δεν είναι τυχαίο ότι εκπρόσωποί τους πραγματοποιούν το τελευταίο διάστη­μα συχνά - πυκνά ταξίδια στην Αθήνα, όπως λένε τα παραπολιτικά και τα πα-ραοικονομικά των περισσότερων εφη­μερίδων. Είναι, όμως, έτσι αθώα τα πράγματα; Μα και βέβαια όχι. Η αλή­θεια είναι ότι οι ξένες τράπεζες βρί­σκονται ήδη «εδώ» και είναι έτοιμες να πάρουν κοψοχρονιά ό,τι έχει απομεί­νει από την ελληνική περιουσία.

Πριν από 15 ημέρες το «Π» έγραφε για το μπλοκάκι με τις γερμανικές απαι­τήσεις που δόθηκαν λίγο - πολύ ως τε­λεσίγραφο στην Αθήνα πριν ο Παπαν­δρέου πάει στη Σύνοδο της Βιέννης. Λί­γο παλαιότερα καταγράψαμε και πώς παίζουν οι Γάλλοι εκμεταλλευόμενοι τις μεγάλες κατασκευαστικές αλλά και τη δύναμη των τραπεζών τους, όπως η Credit Agricole (μητρική της Emporiki) και η Societe Generale (Geniki) που δρουν στη χώρα.

Σήμερα θα ρίξουμε φως στην πολύ πιο σκοτεινή πλευρά των... άλλων δυ­νάμεων, και ιδίως των αμερικανικών τραπεζών. Του «συστήματος» που μέσα από μυστικές συμφωνίες έχει κληθεί να στηρίξει την Ελλάδα στις διεθνείς αγο­ρές, αλλά τελικά βρέθηκε στην πλευρά αυτών που σορτάρουν τα ελληνικά ομό­λογα για να κερδοσκοπήσουν. Και τώρα επιχειρεί να επιστρέψει...

Τις τελευταίες ημέρες είναι αλήθεια ότι έχουν πυκνώσει οι επαφές των κυ­βερνητικών παραγόντων με εκπροσώ­πους μεγάλων τραπεζών. Από την Bank of America και την Barclay’s έως την Goldman Sachs και τη Morgan Stanley (που έδωσε το «παρών» και στην υπό­θεση με το ποσοστό της Alpha Bank).

Από κοντά η HSBC και η Deutsche Bank (που, αν και όχι αμερικανικές, περιλαμβάνονται λίγο - πολύ σε αυτό το γκρουπ παικτών) ως σύμβουλοι για τις κρατικές τράπεζες, και βεβαίως η Lazard: η τράπεζα του εβραϊκού λόμπι, που παρασκηνιακά και διακριτικά έχει μπει σε όλες τις δουλειές.

Το ενδιαφέρον των Αμερικανών για την Ελλάδα άρχισε να ενισχύεται ταυ­τόχρονα με την εκλογή της κυβέρνη­σης Παπανδρέου και τις επαφές που υπήρξαν για μια ελληνική προσφυγή στο ΔΝΤ. Οι Αμερικανοί, ενώ είχαν το προβάδισμα, όπως θα δούμε πιο κάτω, τελικά έμειναν πίσω. Και σε επίπεδο κεντρικών εξελίξεων η Lazard ανέλα­βε σύμβουλος της κυβέρνησης για το χρέος, ενώ η Deutsche Bank, η HSBC και η Lazard (πάλι) ανέλαβαν σύμβου­λοι για το μέλλον των τραπεζών του Δημοσίου.

Θέλουν υπεραξίες

Τώρα οι Αμερικανοί εμφανίζονται να κάνουν δελεαστικές προτάσεις στην κυβέρνηση, ώστε να τη βοηθή­σουν πάλι στο θέμα του χρέους, ενώ στην πραγματικότητα αποσκοπούν σε υπερκέρδη από τυχόν προμήθειες που θα πάρουν από τις ελληνικές αποκρα­τικοποιήσεις (λειτουργώντας πάλι ως σύμβουλοι) αλλά και από υπεραξίες που μπορεί να πάρουν αγοράζοντας στα πολύ χαμηλά ελληνικά μαγαζιά τα οποία θα πουλήσουν αργότερα.

Στο επίκεντρό τους βρίσκεται η ενέρ­γεια, αλλά και οι υποδομές. Και βέβαια θέλουν να ανακτήσουν το έδαφος που έχασαν στην υπόθεση του «διαγωνι­σμού» για την ανάληψη που έργου συμβούλου των κρατικών τραπεζών, όπου, όπως είπαμε, υπήρχε μεν η (δι­εθνής) Lazard, αλλά τις άλλες δύο θέ­σεις πήραν ευρωπαϊκές τράπεζες.

Παρασκήνιο για τις τράπεζες

Για τους συμβούλους το κίνητρο δεν ήταν οι 800.000 ή 900.000 ευρώ που προβλέπονταν ως προμήθεια (αν και άλλες εκτιμήσεις αναφέρουν αρκετά περισσότερα) για τον καθένα, αλλά οι συμφωνίες για ακόμη μεγαλύτερες δουλειές στην Ελλάδα (δηλαδή για τις ιδιωτικοποιήσεις). Έτσι λοιπόν το πα­ρασκήνιο οργίασε. Οι συζητήσεις και οι διαβουλεύσεις διήρκεσαν τελικά περισσότερο απ’ όσο είχε υπολογίσει η κυβέρνηση, η δε φάση της επιλογής φέρεται να πέρασε από... σαράντα κύ­ματα.

Αποτελεί κοινό μυστικό πως η ελλη­νική πλευρά συνομιλούσε αρχικά με την Deutsche Βank, την Credit Suisse και την Morgan Stanley προκειμένου να αναλάβουν σύμβουλοι του Δημοσί­ου στη διαδικασία αποτίμησης του Τα­χυδρομικού Ταμιευτηρίου και της ΑΤΕ. Στη συνέχεια «σφήνα» μπήκαν οι HSBC και Lazard, πέρα από την Deutsche Bank, και οι οποίες τελικά προκρίθη­καν ως σύμβουλοι του Δημοσίου.

Ο καβγάς

Στην αγορά ακούστηκε ότι οι αμερικανικές τράπεζες αποσύρθηκαν ξαφνι­κά όταν έγινε γνωστό το ύψος της προ­μήθειας που είχε ρίξει στο τραπέζι η ελληνική πλευρά. Πολλοί όμως μιλού­σαν από τότε για τις «σχέσεις οργής» της ελληνικής πλευράς με την ομάδα των Goldman Sachs, Morgan Stanley και λοιπών.

Ο λόγος ήταν η κερδοσκοπική στά­ση των Αμερικανών στο πρόβλημα του ελληνικού χρέους, που έφτασε να οδη­γήσει τον πρωθυπουργό ακόμη και σε μηνύσεις εις βάρος ξένων τραπεζιτών. Πώς λειτούργησε όμως η αμερικανική ομάδα στη χώρα μας;

Από τους μεγάλους επενδυτές, πρώ­το τον χορό της κερδοσκοπίας στην Ελ­λάδα άνοιξε το Brevan Howard Asset Management, το οποίο το καλοκαίρι του 2009 πήρε τη μεγαλύτερη short θέση στα ελληνικά ασφάλιστρα κινδύ­νου για την κάλυψη χρέους (τα γνωστά πλέον CDS). Επρόκειτο για ένα σορτάρισμα της τάξης περίπου των 2 δισ. δο­λαρίων και ήταν αναμφίβολα το μεγα­λύτερο που είχε ανοίξει ποτέ για ελλη­νικά ασφάλιστρα.

Το φθινόπωρο του ίδιου έτους συν­δετικό ρόλο στην επίθεση κατά της Ελ­λάδας και των ομολόγων της ανέλαβε και η Goldman Sachs. Όπως λέγεται, είχε προηγηθεί η αποτυχημένη προ­σπάθεια της Ελλάδας, σε συνεργασία με την Goldman Sachs, να προσεγγίσει τους Κινέζους για να αγοράσουν ελλη­νικό χρέος. Το deal δεν έκλεισε. Όμως η Goldman Sachs, συνεργαζόμενη με το ελληνικό κράτος, είχε εσωτερική ενημέ­ρωση και ήταν σε θέση να γνωρίζει ότι η οικονομία οδηγείται σε αδιέξοδο.

Τότε η τράπεζα με την οποία η κυ­βέρνηση συνομιλούσε επίσημα (πρό­κειται για τα πολύκροτα ραντεβού του αντιπροέδρου Γκάρι Κον στο Κεφαλάρι, τον Νοέμβριο του 2009), έχοντας πλή­ρη γνώση των τεχνικών λεπτομερειών, ανέλαβε το πιο σκληρό σορτάρισμα στο ελληνικό χρέος.

Από τους βασικότερους συνεργάτες της Goldman, ήταν το fund Paulson Asset Μanagement (το fund του Αμε­ρικανού υπουργού Οικονομίας επί προεδρίας Τζορτζ Μπους, Χένρι Πόλσον), το Fallon Capital, το Winton Capital Management και το Caxton Bridgewater.

Όλοι αυτοί, υποστηριζόμενοι και από το πανίσχυρο «σύστημα» της Goldman Sachs αλλά και από την J.P. Morgan και δευτερευόντως από τη Citigroup, δη­μιούργησαν μια ομάδα πυρός με στό­χο μέσα σε τρεις μήνες να επιτύχουν υπερκέρδη από την Ελλάδα. Μόνο η Bank of America / Merrill Lynch κράτη­σε σχετικά ουδέτερη στάση.

Όταν οι μεγάλες επενδυτικές τρά­πεζες της Ευρώπης αντελήφθησαν ότι οι Αμερικανοί έχουν αρχίσει ένα κα­λοστημένο παιχνίδι, άρχισαν να συμ­μετέχουν και αυτές στη διαδικασία με προεξάρχουσες την Barclays Capital, την RBS (Royal Bank of Scotland) και την Deutsche Βank. Δεν είναι τυχαίο ότι και η Deutsche Βank, λίγες μέρες πριν από την ανακοίνωση ότι θα συμ­μετάσχει ως σύμβουλος σε ΑΤΕ και Τ.Τ., ξεφόρτωνε ελληνικά ομόλογα εκτοξεύοντας το spread στις 930 μο­νάδες βάσης. Ταυτόχρονα έδινε στη δημοσιότητα έκθεση η οποία υποβάθ­μιζε τις ελληνικές τράπεζες.

Κατά τις εκτιμήσεις Ελλήνων τραπε­ζιτών, κάποια στιγμή δεν θα πρέπει να είχε υπάρξει ξένη τράπεζα που να μην είχε... σορτάρει την Ελλάδα. Από τα πλέον εντυπωσιακά στοιχεία είναι ότι σόρταραν την Ελλάδα (δηλαδή αγόρα­ζαν CDS ποντάροντας σε επιδείνωση της οικονομίας) περίπου οι περισσότε­ροι ξένοι δανειστές της. Επομένως δεν φταίνε μόνο οι Αμερικανοί, αλλά σίγου­ρα φταίνε περισσότερο.

Κι όμως, τώρα οι πρωταγωνιστές της υποτιμητικής κερδοσκοπίας επιχειρούν να ξαναρίξουν γέφυρες στην Ελλάδα και να στηρίξουν μέσω επενδύσεων τις πρωτοβουλίες της αποκρατικοποίησης. Βέβαια, τώρα, όλα αυτά για τα οποία μπορεί να ενδιαφέρονται, είναι ήδη ση­μαντικά φθηνότερα, καθώς οι αποτιμή­σεις έχουν στην κυριολεξία ισοπεδωθεί μετά το καταστροφικό πέρασμα των κερδοσκόπων.

Οι άλλοι

Deutsche Βank: Η οικονομική δι­πλωματία της Γερμανίας

Η Deutsche Βank ιστορικά αποτε­λούσε το μέσο άσκησης της οικο­νομικής διπλωματίας της Γερμανίας και απηχεί τις θέσεις τής εκάστοτε καγκελαρίας. Με 42 δισ. ευρώ σε κεφάλαια και 1.995 καταστήμα­τα, έχει όλα τα χαρακτηριστικά της επενδυτικής τράπεζας. Στο παρελ­θόν ήλεγχε το 10% της Eurobank, αλλά αποχώρησε. Και πρόσφατα είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη Finansbank της Εθνικής Τράπεζας στην Τουρκία.

Ο επικεφαλής του γερμανικού ομί­λου Γιόζεφ Ακερμαν, όταν είχε έρ­θει στην Ελλάδα πριν από μήνες, είχε εκφράσει ακριβώς αυτό το εν­διαφέρον για τη Finansbank, αλλά, καθώς η Εθνική δεν εξετάζει το θέ­μα πώλησης, η συζήτηση σταμάτη­σε πριν καν αρχίσει...

HSBC: Παγκόσμια τράπεζα και δυ­νητικός στρατηγικός επενδυτής

Η επιλογή της HSBC από την κυβέρ­νηση έγινε με πιο τεχνικά κριτήρια. Η Ελλάδα χρειαζόταν καλούς συμ­μάχους και επέλεξε μία παγκόσμια τράπεζα, υγιή και κερδοφόρο. Ταυ­τόχρονα η HSBC μπορεί να αποτε­λέσει δυνητικά στρατηγικό επεν­δυτή στην Ελλάδα όχι μόνο σε τρά­πεζες, αλλά και ευρύτερα.

Άλλωστε η HSBC έχει δανείσει ήδη ελληνικές τράπεζες (όπως για πα­ράδειγμα το repo του 1,5 δισ. ευ­ρώ στην Εθνική) και έχει σημαντι­κή παρουσία στη χώρα επί πολλά χρόνια, αν και παλαιότερα η HSBC Γαλλίας ήταν κλασικός «short» στα ελληνικά ομόλογα.

Lazard: η τράπεζα των Σοφών της Σιών και τα μεγάλα deals

Αν οι Γερμανοί είναι μέσα στα πράγματα και οι Αμερικανοί προ­σπαθούν να μπουν, δεν συμβαί­νει το ίδιο με Lazard, την επενδυτική τράπεζα που βρέθηκε πρόσφατα στην Ελλάδα, αλλά, όπως όλα δείχνουν, ήρ­θε για να μείνει. Άλλωστε ειδικεύεται σε αναδιαρθρώσεις χρέους και αποτε­λεί ήδη τον σύμβουλο της κυβέρνησης στα δημοσιονομικά έπειτα από συμφω­νία, στην οποία τον καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε ο τότε πρωθυπουργικός σύμβουλος Χάρης Παμπούκης.

Δεν είναι τυχαίο ότι η τράπεζα αυτή έχει παρουσία (μαζί με το ΔΝΤ) σε όλες τις χώρες που αντιμετώπισαν δημοσιο­νομικό πρόβλημα τα τελευταία χρόνια, ενώ στους πελάτες της περιλαμβάνο­νται, εκτός από κράτη και επιχειρήσεις, οι μεγαλύτερες βιομηχανίες όπλων του δυτικού κόσμου...

Την περασμένη άνοιξη, χωρίς να έχει προηγηθεί ανακοίνωση, η τράπεζα των αδελφών Lazard του Παρισιού (Lazard Brothers Bank, που ανήκει στους από­γονους της οικογένειας Rothchild) επι­βεβαίωσε ότι κλήθηκε να παράσχει τις υπηρεσίες της στην ελληνική κυβέρ­νηση. Η φημολογία ανέφερε μάλιστα ότι πηγές της τράπεζας διέψευσαν το ενδεχόμενο να συμμετάσχει - ως σύμ­βουλος - στην αναδιάρθρωση του ελ­ληνικού χρέους. Δεν χρειαζόταν κάτι περισσότερο για να τροφοδοτηθούν οι ψίθυροι περί της αναδιάρθρωσης που μας συνοδεύουν έκτοτε.

Έριξε άγκυρα

Πάντως, παρά τις διαψεύσεις, η Ελλά­δα και το υπουργείο Οικονομικών εξέ­τασαν το σενάριο της αναδιάρθρωσης τόσο με τη Lazard όσο και με τη Morgan Stanley. Σε κάθε περίπτωση η Lazard εί­ναι σύμβουλος της κυβέρνησης για ου­σιαστικούς λόγους και έχει ρίξει ουσια­στική άγκυρα στην Ελλάδα.

Η αμερικανικών συμφερόντων επεν­δυτική τράπεζα ιδρύθηκε από τους Γαλλοεβαίους αδελφούς Σιμόν, Αλεξάντρ και Ελί Λαζάρ (Lazard) το 1848 με με­τοχικό κεφάλαιο μόλις 9.000 δολάρια. Σύντομα οι δραστηριότητές της επεκτά­θηκαν στο Σαν Φρανσίσκο, όπου οι μέ­τοχοι ασχολήθηκαν με εμπόριο ράβδων χρυσού και «χρηματοοικονομικές υπη­ρεσίες» της εποχής. Με την πάροδο του χρόνου πέρασαν στις τραπεζικές εργα­σίες και το εμπόριο συναλλάγματος, και ο εξάδελφος των ιδρυτών Αλέξανδρος Βέιλ ανέλαβε τον έλεγχο του ομίλου.

Σήμερα η Lazard ασχολείται - ταυ­τόχρονα - με περισσότερες από 70 συμφωνίες που αφορούν την αναδιάρ­θρωση χρέους σε πάνω από 20 επιχει­ρηματικούς κλάδους παγκοσμίως, σύμ­φωνα με την ιστοσελίδα της τράπεζας. Πρόσφατα παρείχε σχετικές συμβουλές στην Αργεντινή, το Εκουαδόρ και την Ακτή Ελεφαντοστού αναφορικά με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του χρέους τους, ενώ κύκλοι του ΔΝΤ αναφέρουν ότι έχει εμπλακεί και στην περίπτωση της Ουγγαρίας, η οποία βρίσκεται υπό την εποπτεία του Ταμείου.

Με έδρα τη Νέα Υόρκη (και μάλιστα στο Rockefeller Center, το οποίο ανεπι­τυχώς προσπάθησε προ ετών να αγο­ράσει) και γραφεία που απλώνονται σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, η Lazard θεωρείται ένας από τους πρώτους μετό­χους της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ. Επίσης έχει αναλάβει το συμβου­λευτικό μέρος της αναδιάρθρωσης χρέ­ους εταιρειών και κρατών, συνολικού ύψους 300 δισ. δολαρίων. Παράλληλα διαχειρίζεται πάνω από 1.000 συγχω­νεύσεις και εξαγορές εταιρειών.

Τα καθαρά κέρδη της το πρώτο τρί­μηνο του 2010 έφτασαν τα 61,4 εκατ. δολάρια. Μεταξύ των σημαντικότε­ρων πελατών είναι οι κολοσσοί των εξοπλισμών: η DaimlerChrysler (των Eurofighter), η Lockheed Martin (των F-16) και η Northrop Grumman (που με­ταξύ άλλων παράγει πυραύλους και ρα­ντάρ για F-16), καθώς και οι Ένοπλες Δυ­νάμεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας.

Η Lazard άρπαξε τη σκυτάλη της εμπλοκής στα ελληνικά πράγματα το 2008, όταν η On Telecoms την επέλε­ξε προκειμένου να της βρει στρατηγικό επενδυτή. Σύντομα ήρθαν και οι δουλει­ές του Δημοσίου. H Lazard και η Εθνική (NGBI) ανέλαβαν τη διαδικασία ιδιωτικο­ποίησης – μέσω αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή – της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Η διαδικασία αυτή, αν και δεν απέδωσε στην πρώτη φάση, είχε τελικά επιτυχή έκ­βαση.

Ακόμη περιλήφθηκε στην ομάδα συμ­βούλων της κυβέρνησης της Ν.Δ. για την πώληση στοιχείων ενεργητικού του πτη­τικού έργου και της Τεχνικής Βάσης της Ολυμπιακής στη MIG. Λίγους μήνες αρ­γότερα της ανατέθηκαν από το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας και καθήκο­ντα ανεξάρτητου εκτιμητή για τις προτά­σεις της Thyssen Krupp για τον μελλοντι­κό βασικό μέτοχο των Ναυπηγείων Σκα­ραμαγκά.

Ο Rothchild

Για την ιστορία, πρέπει να σημειώ­σουμε ότι ο πατριάρχης της οικογένειας Rothchild συγκαταλεγόταν στην ομάδα των λεγόμενων «300 σοφών της Σιών». Και βέβαια δεν πρέπει να θεωρείται άσχετη η πρόσφατη ραγδαία βελτίωση των σχέσεών μας με το Ισραήλ.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με ορισμέ­νες πηγές, η Ελλάδα ζήτησε από τον Ισ­ραηλινό πρωθυπουργό τη στήριξη στα οι­κονομικά, καθότι το εβραϊκό λόμπι διαθέ­τει πανίσχυρους μηχανισμούς στο παγκό­σμιο οικονομικό σύστημα, που ελέγχουν πλήθος κολοσσιαίων εταιρειών, αλλά κυ­ρίως τους διεθνείς ελεγκτικούς οίκους και τα σημαντικότερα funds.

Τώρα, λέτε να είναι τυχαίο που σε όλες τις «μεγάλες δουλειές» του ελληνικού Δημοσίου η Lazard βρίσκεται «μέσα» ανε­ξαρτήτως κυβερνήσεων; Μάλλον όχι...
Πηγή: Το Ποντίκι